Vragen en Antwoorden
Hoe groot is Voedselbos Gilze?
Voedselbos Gilze is een gebied van 0,5 ha en ligt in park de Steenakkers in Gilze.
Wie zijn er betrokken bij Voedselbos Gilze?
De gemeente Gilze en Rijen is eigenaar van de grond. In 2021 is het gedeelte van het voedselbos in overleg met bewoners, lokale politieke partij Kern’75 en de Natuur en Landschapsvereniging Gilze Rijen ontworpen door Barbara Roozen en aangelegd.
In 2022 is een actieve werkgroep bijeen gekomen om de verdere invulling letterlijk handen en voeten te geven door vele bomen en struiken te gaan planten. Zij hebben toestemming gekregen van de gemeente om van start te gaan en het gebruik en beheer in de hand te nemen. Zie ook de blogberichten van maart 2023.
Hoe is Voedselbos Gilze ontstaan?
Voedselbos Gilze is in overleg met bewoners, Kern‘75 en NLGR ontworpen en in 2021 aangelegd. Omdat er bij aanvang nog geen initiatiefnemers waren om het voedselbos als zodanig te gaan ontwikkelen is het voedselbos als zodanig in 2020/2021 ontworpen en aangelegd dat het opgaat in de open parkachtige sfeer, met eetbare boomsoorten die voldoende robuust zijn om het op deze plek vol te houden zonder al te veel extra zorg.
Op de plek van het voedselbos was vroeger een maisakker.
Welke bomen staan in het Voedselbos?
Er komen steeds meer bomen bij in het Voedselbos. Inmiddels zijn oa deze bomen aangeplant:
- tamme kastanje
- hickorynoot
- zweepenboom
- appel
- grootvruchtige meidoorn
- zoete kers
- pruim
- japanse kornoelje
- walnoot
- zwarte moerbei
In het inheems bosplantsoen staan oa meidoorn, sleedoorn, hazelnoot, gele kornoelje, vogelkers en vlier. Verder staat er veel kleinfruit oa rode bes, framboos, appelbes, honingbes.
Een mogelijk toekomstbeeld is:
Over 5 jaar hebben we een dichtbegroeide plek met pioniers en jonge fruitbomen die al een beetje een bosje laten zien. Op een paar plekken staan wat grotere bomen die voor schaduw zorgen en waar mensen samen kunnen komen. Op de bodem zijn plantvakken met zonminnende kruiden vaste planten te zien, om te eten, maar ook voor andere doeleinden.
Er zijn rijen kleinfruit waar rode, zwarte en blauwe bessen geplukt kunnen worden. Er is een groep vrijwilligers die regelmatig komt helpen zoals aanplant en plukken, en een kleiner groepje die het aanstuurt en af en toe iets organiseert. Er worden ook activiteiten georganiseerd die open staan voor iedereen.
Over 15-20 jaar hebben we een bos wat al een beetje op een volwassen bos begint te lijken, met meer schaduw en een bosbodem. Er zijn fijne open plekken waar mensen kunnen samenkomen. Er is veel schaduw, maar de bomen krijgen voldoende bezonning om het fruit te laten rijpen. In de herfst zijn er oogstdagen. Dan wordt er geoogst en deze oogst wordt verdeeld of uitgedeeld. Hieraan gekoppeld worden ook gezamenlijke foodsharings gehouden en /of oogstfeesten.
De bodem is langzaam veranderd in een bosbodem met meer schaduwminnende soorten. Hier zitten ook veel eetbare wilde plantensoorten tussen zoals daslook, hondsdraf, zevenblad en bosaardbei. Deze bieden ook voor de inheemse fauna een voedselbron.
Hoe ziet het beplantingsplan van Voedselbos Gilze eruit?
Het beplantingsplan staat online op voedselbosgilze.blogspot.nl
Waarom wordt er niet gemaaid in Voedselbos Gilze?
Grote machines drukken de bodem aan en verstoren het bodemleven. De bedoeling in het Voedselbos is om de bodem zo min mogelijk te verstoren. Zo ontstaat een losse grond van aarde en een plantengroei die zichzelf in stand kan houden doordat het bv regenwater langer kan vasthouden.
Wat gaat de werkgroep Voedselbos Gilze doen?
De werkgroep heeft als doelstelling:
● Voedsel en consumptief gebruik door bewoners mogelijk maken,
● Voedsel en leefplekken voor planten en dieren creëren
● Beleefbaarheid, afwisseling en biodiversiteit in het park vergroten
● Een openbaar publiek gedeeld buurtvoedselbos is een groene plek waar iedereen mag komen. Het heerlijke gevoel van samen buiten werken en eten delen zijn een belangrijk onderdeel.
● Persoonlijke groei en samenwerking met andere betrokkenen met/zonder groene vingers.
Wat is een voedselbos?
Een voedselbos kent een variëteit aan meerjarige, houtige soorten. Hierbij worden ecologische principes van een Een door mensen ontworpen bos gericht op voedselproductie, gedomineerd door een natuurlijk bos benut. Het functioneert zonder externe inputs als mest en pesticiden.
Een voedselbos heeft verschillende kenmerken, zoals een hoge diversiteit, veel
gelaagdheid, aandacht voor een schone bodem en meewerken met de natuur.
Diversiteit
Elke boom of plant in een voedselbos heeft één of meerdere functies voor de productie of voor de verbetering van het ecosysteem. De bloemen, de bladeren, of de vruchten zijn eetbaar of bruikbaar voor zeep, thee of olie. Andere bomen of planten zijn nuttig omdat ze hout leveren, de bodem verrijken, stikstof binden of beschutting bieden voor vogels. Een voedselbos wordt rijk beplant met diversiteit aan soorten. Door een hoge diversiteit heb je een spreiding in het oogstseizoen en een risicospreiding van schade door ziekte of droogte. Maar deze overvloed aan soorten is ook goed voor bijen, insecten en vogels die hierdoor ook hun plek vinden en een bijdrage aan het ecosysteem kunnen bieden.
Gelaagdheid
De gelaagdheid van een natuurlijk bos wordt nagebootst. Er zijn minstens 5-7 lagen, van hoge bomen tot bodembedekkers en planten onder de grond. De bomen en planten werken samen en vormen samen een rijk en stevig ecosysteem wat weerbaar is tegen ziekten, droogte, overstromingen en andere omstandigheden die door het veranderende klimaat steeds vaker voorkomen.
Bosbodem als basis
Voor een stabiel ecosysteem is het belangrijk zo snel mogelijk een goede bosbodem te creëren. Een gezonde bodem zit vol leven. Wormen en insecten graven gangen en brengen lucht in de bodem. Mycelium, schimmeldraden tussen wortels van de bodem transporteren water en voedingsstoffen door de bodem. Om een bosbodem te krijgen is het belangrijk dat er snel veel bomen groeien. Het bewerken van de bodem verstoort het bodemleven. Daarom wordt er in een voedselbos zo min mogelijk gegraven of gewerkt met zware machines (na de aanleg)
Met de natuur meewerken
Door met de mee te werken en kunnen problemen zoals plaagdieren opgelost worden met een natuurlijke vijand. Dit ‘meewerken’ houdt vaak in ‘niets doen’ omdat een plaagdier het voedsel is voor een natuurlijke vijand. Door die de ruimte te geven ontstaat er vanzelf een nieuwe balans. De diversiteit in het systeem zorgt ervoor dat de schade door het plaagdier beperkt blijft.
